lithosphere หลักฐานในทฤษฎีการแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาค
การแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาค (plate tectonics) มาจากภาษากรีก แปลว่า "ผู้สร้าง" เป็นทฤษฎีเชิงธรณีวิทยาที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่ออธิบายถึงหลักฐานจากการสังเกตการเคลื่อนตัวของแผ่นเปลือกโลกขนาดใหญ่ โดยทฤษฎีนี้ได้พัฒนาต่อยอดจากทฤษฎีการเลื่อนไหลของทวีปเดิม ที่ถูกเสนอขึ้นมาระหว่าง พ.ศ. 2443-2493 ทฤษฎีธรณีแปรสัณฐานนี้ได้รับการยอมรับเป็นที่แพร่หลายหลังจากการเสนอแนวคิดที่เกี่ยวกับการกระจายของพื้นทะเลในคริสต์ทศวรรษที่ 1960 หลักฐานและข้อมูลต่าง ๆ ที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์เชื่อในทฤษฎีการแปรสัณฐานแผ่นธรณีภาค ได้แก่
- รอยต่อของแผ่นธรณีภาค
- รอยแยกของแผ่นธรณีภาค และอายุของหินบนเทือกเขากลางมหาสมุทร
- การค้นพบซากดึกดำบรรพ์
- การเปลี่ยนแปลงของอากาศ
- สนามแม่เหล็กโลกโบราณ
- รอยต่อของแผ่นธรณีภาค
เมื่อพิจารณาแผนที่โลกปัจจุบัน พบว่าทวีปแต่ละทวีปมีรูปร่างต่างกัน แต่เมื่อนำแผ่นภาพของแต่ละทวีปมาต่อกัน จะเห็นว่ามีส่วนที่สามารถต่อกันได้พอดี เช่น ขอบตะวันออกของทวีปอเมริกาใต้สามารถต่อกับขอบตะวันตกของทวีปแอฟริกาใต้ได้อย่างพอดี ทำให้ดูเหมือนทวีปทั้งสองน่าจะเป็นแผ่นดินเดียวกันมาก่อนต่อมาเมื่อมีการเคลื่อนที่แยกออกจากกัน ส่วนหนึ่งเคลื่อนไปทางตะวันออกอีกส่วนหนึ่งเคลื่อนไปทางตะวันตก และการแยกของแผ่นดินทำให้เกิดเป็นมหาสมุทรแอตแลนติกแทนที่ตรงรอยแยก แผ่นทวีปทั้งสองมีการเคลื่อนแยกจากกันเรื่อย ๆ จนมีตำแหน่งและรูปร่างดังปัจจุบัน
รูปแสดงแนวขอบของทวีปต่าง ๆ ในปัจจุบันที่คิดว่าเคยต่อเชื่อมเป็นผืนเดียวกัน รอยแยกของแผ่นธรณีภาคและอายุหินบนเทือกเขากลางมหาสมุทร
การค้นพบซากดึกดำบรรพ์ ที่ยืนยันกระบวนการเปลี่ยนแปลงของเปลือกโลกเป็นผลทำให้แผ่นธรณีภาคเกิดการเคลื่อนที่แยกออกจากกันจนทำให้มีลักษณะดังปัจจุบัน
-------------------------------
รูปแสดงขั้นตอนการเลื่อนของแผ่นธรณีภาคจากอดีตถึงปัจจุบัน
ที่มาข้อมูล
- ....
ภาพและรวบรวมโดย www.arrahmanlive.com
---------------------------------------------------
รวมข้อมูลและเรื่องราว ธรณีภาค (lithosphere)
---------------------------------------------------
รวมข้อมูลและเรื่องราว ธรณีวิทยา
---------------------------------------------------